Stosowanie płynów w bakteryjnym zapaleniu opon mózgowo‐rdzeniowych
Abstract
Background
Acute bacterial meningitis remains a disease with high mortality and morbidity rates. However, with prompt and adequate antimicrobial and supportive treatment, the chances for survival have improved, especially among infants and children. Careful management of fluid and electrolyte balance is an important supportive therapy. Both over‐ and under‐hydration are associated with adverse outcomes. This is the latest update of a review first published in 2005 and updated in 2008 and 2014.
Objectives
To evaluate treatment of acute bacterial meningitis with differing volumes of initial fluid administration (up to 72 hours after first presentation) and the effects on death and neurological sequelae.
Search methods
For this 2016 update we searched the following databases up to March 2016: the Cochrane Acute Respiratory Infections Group's Specialised Register, CENTRAL, MEDLINE, CINAHL, Global Health, and Web of Science.
Selection criteria
Randomised controlled trials (RCTs) of differing volumes of fluid given in the initial management of bacterial meningitis were eligible for inclusion.
Data collection and analysis
All four of the original review authors extracted data and assessed trials for quality in the first publication of this review (one author, ROW, has passed away since the original review; see Acknowledgements). The current authors combined data for meta‐analysis using risk ratios (RRs) for dichotomous data or mean difference (MD) for continuous data. We used a fixed‐effect statistical model. We assessed the overall quality of evidence using the GRADE approach.
Main results
We included three trials with a total of 420 children; there were no trials in adult populations. The largest of the three trials was conducted in settings with high mortality rates and was judged to have low risk of bias for all domains, except performance bias which was high risk. The other two smaller trials were not of high quality.The meta‐analysis found no significant difference between the maintenance‐fluid and restricted‐fluid groups in number of deaths (RR 0.82, 95% confidence interval (CI) 0.53 to 1.27; 407 participants; low quality of evidence) or acute severe neurological sequelae (RR 0.67, 95% CI 0.41 to 1.08; 407 participants; low quality of evidence). However, when neurological sequelae were defined further, there was a statistically significant difference in favour of the maintenance‐fluid group for spasticity (RR 0.50, 95% CI 0.27 to 0.93; 357 participants); and seizures at both 72 hours (RR 0.59, 95% CI 0.42 to 0.83; 357 participants) and 14 days (RR 0.19, 95% CI 0.04 to 0.88; 357 participants). There was very low quality of evidence favouring maintenance fluid over restrictive fluid for chronic severe neurological sequelae at three months follow‐up (RR 0.42, 95% CI 0.20 to 0.89; 351 participants).
Authors' conclusions
The quality of evidence regarding fluid therapy in children with acute bacterial meningitis is low to very low and more RCTs need to be conducted. There is insufficient evidence to guide practice as to whether maintenance fluids should be chosen over restricted fluids in the treatment of acute bacterial meningitis.
PICO
Plain language summary
Stosowanie płynów u osób z ostrym bakteryjnym zapaleniem opon mózgowo‐rdzeniowych
Pytanie badawcze
Jak zróżnicowanie objętości wstępnie podawanych płynów wpływa na ryzyko zgonu lub powikłań neurologicznych u osób z ostrym zapaleniem bakteryjnym opon mózgowo‐rdzeniowych?
Wprowadzenie
Bakteryjnie zapalenie opon mózgowo‐rdzeniowych jest zakażeniem płynu znajdującego się w rdzeniu kręgowym i otaczającego mózg. Do jego leczenia używa się antybiotyków. Jako leczenie wspomagające stosuje się inne leki i reguluje przyjmowanie płynów. Nierozstrzygniętą pozostaje kwestia, czy ilość płynów powinno się ograniczać czy też nie, gdyż istnieje potencjalne ryzyko, że podawanie zbyt dużej ilości płynów może doprowadzić do obrzęku mózgu, a zbyt małej do wstrząsu.
Charakterystyka badań
Ostatnie dane naukowe pochodzą z marca 2016 roku. Nie ma wśród nich żadnych badań przeprowadzonych u dorosłych. Wzięliśmy pod uwagę trzy badania obejmujące w sumie 420 dzieci. Wszystkie zostały przeprowadzone w krajach, w których odsetki zgonów spowodowanych zapaleniem opon mózgowo‐rdzeniowych są duże. W jednym z badań nie podano informacji na temat źródeł jego finansowania. Dwa pozostałe badania były finansowane wspólnie przez koncerny farmaceutyczne, agencje rządowe oraz organizację charytatywną.
Główne wyniki
W żadnym z badań nie podano informacji na temat takich ważnych skutków zdrowotnych, jak długość hospitalizacji, zwiększenie ciśnienia wewnątrzczaszkowego oraz stan padaczkowy. Niepożądanym efektem u dzieci, u których ograniczono przyjmowanie płynów, była większa podatność na zmniejszenie stężenia sodu we krwi, co prowadziło do większych ubytków objętości płynów ustrojowych. W przypadku nieograniczonego przyjmowania płynów, w jednym z badań odnotowano działanie niepożądane w postaci krótkotrwałego obrzęku twarzy oraz zmniejszenia stężenia sodu we krwi w 1‐2 dni po rozpoczęciu podawania płynów. Jednakże w największym badaniu, nie wykazało różnic w stężeniu sodu we krwi.
Przegląd badań dostarczył pewnych danych, choć ograniczonych na poparcie stanowiska, aby nie ograniczać podawania płynów w sytuacjach, gdy zgony są częste. Nie istnieją dane, którymi lekarze mogliby kierować się w leczeniu dorosłych pacjentów z ostrym bakteryjnym zapaleniem opon mózgowo‐rdzeniowych. Potrzebne są kolejne badania w tym zakresie.
Jakość danych
Analiza dostępnych badań wykazała niskiej jakości dane wskazujące na brak zasadniczych różnic we wpływie ilości przyjmowanych płynów na zgony bądź występowanie powikłań neurologicznych. Pewne dane, choć również bardzo niskiej jakości, sugerują wyższość terapii bez ograniczania płynów w przypadkach ostrych przewlekłych nieprawidłowości neurologicznych, trzy miesiące od ich wystąpienia.
