Scolaris Content Display Scolaris Content Display

نقش توانبخشی چند‐رشته‌ای در پیگیری زنان مبتلا به سرطان پستان تحت درمان

Collapse all Expand all

چکیده

پیشینه

سرطان پستان شایع‌ترین بدخیمی میان زنان در سراسر جهان است. هدف از انجام توانبخشی چند‐رشته‌ای بهبود پیامدها برای زنان است اما پایه شواهد برای اثربخشی آن هنوز به اثبات نرسیده است.

اهداف

ارزیابی تاثیرات توانبخشی چند‐رشته‌ای سازمان یافته در طول دوره پیگیری در زنان مبتلا به سرطان پستان تحت درمان.

روش‌های جست‌وجو

پایگاه ثبت تخصصی گروه سرطان پستان در کاکرین، پایگاه ثبت مرکزی کارآزمایی‌های کنترل‌ شده کاکرین (CENTRAL) (کتابخانه کاکرین)؛ MEDLINE؛ EMBASE؛ CINAHL؛ AMED؛ PEDro و lILACS را در دسامبر 2011 جست‌وجو کردیم.

معیارهای انتخاب

کارآزمایی‌های بالینی تصادفی‌سازی شده و کنترل شده (به ترتیب؛ RCTها، CCTها) که توانبخشی چند‐رشته‌ای را با برخی از انواع مداخله کنترل (مانند مداخله در سطوح پائین‌تر یا نوع متفاوتی از مداخله، مداخله حداقلی (minimal intervention)، کنترل لیست انتظار یا عدم درمان، مداخلات ارائه شده در شرایط مختلف) مقایسه کردند.

گردآوری و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها

نوع داده‌های بازیابی شده امکان سنتز کمّی (quantitative synthesis) را فراهم نکرد و بنابراین یک سنتز روایت‌گونه (narrative) ارائه شد. کیفیت روش‌شناسی مطالعات وارد شده توسط سه نویسنده با استفاده از ابزار خطر سوگیری (bias) ارزیابی شد.

نتایج اصلی

دو RCT، شامل 262 شرکت‌کننده، معیارهای ورود ما را داشتند. هر دو کارآزمایی از نظر کیفیت روش‌شناسی نمره ضعیفی را کسب کردند. شواهدی با کیفیت «سطح پائین» نشان داد که توانبخشی چند‐رشته‌ای با دستاوردهای کوتاه‌‐مدت در سطوحی از اختلال (یعنی دامنه حرکتی شانه)، سازگاری روانی‌اجتماعی و کیفیت زندگی پس از درمان سرطان پستان (تا 12 ماه) همراه است. هیچ شواهدی در مورد پیامدهای عملکردی طولانی‐‌مدت برای مراقبان یا هزینه‐اثربخشی این برنامه‌ها در دسترس نبود. ارائه پیشنهاد برای انتخاب مناسب‌ترین فراوانی و طول دوره درمان یا انتخاب یک نوع مداخله نسبت به مداخله دیگر امکان‌پذیر نبود.

نتیجه‌گیری‌های نویسندگان

شواهدی با کیفیت «سطح پائین» نشان داد که توانبخشی چند‐رشته‌ای می‌تواند پیامدهای افراد مبتلا به سرطان پستان را از نظر توانایی عملکردی، سازگاری روانی‌اجتماعی و مشارکت در فعالیت‌های اجتماعی بهبود ببخشد. هیچ شواهدی در مورد افزایش عملکرد بیمار در سطحی از فعالیت در دسترس نبود. این مرور محدودیت‌های RCTها را در شرایط توانبخشی و نیاز به انجام پژوهش‌هایی مبتنی بر کارآزمایی با کیفیت بالا در این زمینه برجسته می‌کند. ارزیابی و بررسی منظم بازماندگان سرطان پستان برای توانبخشی توصیه می‌شود.

PICOs

Population
Intervention
Comparison
Outcome

The PICO model is widely used and taught in evidence-based health care as a strategy for formulating questions and search strategies and for characterizing clinical studies or meta-analyses. PICO stands for four different potential components of a clinical question: Patient, Population or Problem; Intervention; Comparison; Outcome.

See more on using PICO in the Cochrane Handbook.

خلاصه به زبان ساده

نقش توانبخشی چند‐رشته‌ای در پیگیری زنان مبتلا به سرطان پستان تحت درمان

سرطان پستان شایع‌ترین سرطان میان زنان در سراسر جهان است. اکثریت زنانی که مبتلا به سرطان پستان تشخیص داده می‌شوند، تحت درمان جراحی و پرتودرمانی یا شیمی‌درمانی، یا هر دو، قرار می‌گیرند. با وجود پیشرفت‌های عمده در مدیریت سرطان پستان، بسیاری از بیماران هنوز هم مجبور هستند با عوارض جانبی کوتاه‌‐مدت یا طولانی‐‌مدت و دیسترس روان‌شناختی مرتبط با بیماری و درمان روبه‌رو شوند که این امر تاثیر بسزایی در کیفیت زندگی آنها دارد. هدف از انجام توانبخشی چند‐رشته‌ای بهبود پیامدها برای زنان است اما پایه شواهد برای اثربخشی آن هنوز به اثبات نرسیده است. برنامه‌های توانبخشی چند‐رشته‌ای متفاوت بوده و شامل بیش از یک مداخله هستند، که معمولا از میان مداخلات پزشکی، ورزشی، آموزشی، و مشاوره روانشناسی و حمایتی انتخاب می‌شوند. این مرور کارآزمایی‌هایی را ارزیابی کرد که تاثیرات توانبخشی چند‐رشته‌ای سازمان یافته را در طول دوره پیگیری در زنان مبتلا به سرطان پستان تحت درمان بررسی کردند.

این مرور فقط دو کارآزمایی تصادفی‌سازی و کنترل شده را که شامل 262 بیمار مبتلا به سرطان پستان بودند، شناسایی کرد. داده‌های حاصل از این مطالعات شواهدی را با کیفیت پائین ارائه کردند که نشان می‌داد توانبخشی چند‐رشته‌ای با دستاوردهای کوتاه‌‐مدت در سطوحی از اختلال (دامنه حرکتی شانه)، سازگاری روانی‌اجتماعی و کیفیت زندگی پس از درمان سرطان پستان همراه است. هیچ یک از مطالعات پیامدهای عملکردی طولانی‌‐مدت را مانند مراقبت، تاثیر بر مراقبان یا هزینه‐اثربخشی این برنامه‌ها گزارش نکردند.

به‌طور کلی، نتایج این مرور نشان می‌دهد که توانبخشی چند‐رشته‌ای آسیب‌رسان نیست و ممکن است توانایی عملکردی و کیفیت زندگی را در کوتاه‌‐مدت بهبود ببخشد. این مرور فقدان کارآزمایی‌های قوی را در این زمینه و نیاز را به انجام پژوهش‌های بیشتر مبتنی بر کارآزمایی‌هایی با کیفیت بالا برجسته‌تر می‌کند.