Scolaris Content Display Scolaris Content Display

Stosowanie kwasów tłuszczowych omega‐3 w profilaktyce zaburzeń poznawczych i otępienia

Background

Evidence from observational studies suggests that diets high in omega‐3 long‐chain polyunsaturated fatty acids (PUFA) may protect people from cognitive decline and dementia. The strength of this potential protective effect has recently been tested in randomised controlled trials.

Objectives

To assess the effects of omega‐3 PUFA supplementation for the prevention of dementia and cognitive decline in cognitively healthy older people.

Search methods

We searched ALOIS ‐ the Cochrane Dementia and Cognitive Improvement Group’s Specialized Register on 6 April 2012 using the terms: "omega 3", PUFA, "fatty acids", "fatty acid", fish, linseed, eicosapentaenoic, docosahexaenoic.

Selection criteria

Randomised controlled trials of an omega‐3 PUFA intervention which was provided for a minimum of six months to participants aged 60 years and over who were free from dementia or cognitive impairment at the beginning of the study. Two review authors independently assessed all trials.

Data collection and analysis

The review authors sought and extracted data on incident dementia, cognitive function, safety and adherence, either from published reports or by contacting the investigators for original data. Data were extracted by two review authors. We calculated mean difference (MD) or standardised mean differences (SMD) and 95% confidence intervals (CI) on an intention‐to‐treat basis, and summarised narratively information on safety and adherence.

Main results

Information on cognitive function at the start of a study was available on 4080 participants randomised in three trials. Cognitive function data were available on 3536 participants at final follow‐up.

In two studies participants received gel capsules containing either omega‐3 PUFA (the intervention) or olive or sunflower oil (placebo) for six or 24 months. In one study, participants received margarine spread for 40 months; the margarine for the intervention group contained omega‐3 PUFA. Two studies had cognitive health as their primary outcome; one study of cardiovascular disease included cognitive health as an additional outcome.

None of the studies examined the effect of omega‐3 PUFA on incident dementia. In two studies involving 3221 participants there was no difference between the omega‐3 and placebo group in mini‐mental state examination score at final follow‐up (following 24 or 40 months of intervention); MD ‐0.07 (95% CI ‐0.25 to 0.10). In two studies involving 1043 participants, other tests of cognitive function such as word learning, digit span and verbal fluency showed no beneficial effect of omega‐3 PUFA supplementation. Participants in both the intervention and control groups experienced either small or no cognitive declines during the studies.

The main reported side‐effect of omega‐3 PUFA supplementation was mild gastrointestinal problems. Overall, minor adverse events were reported by fewer than 15% of participants, and reports were balanced between intervention groups. Adherence to the intervention was on average over 90% among people who completed the trials. All three studies included in this review are of high methodological quality.

Authors' conclusions

Direct evidence on the effect of omega‐3 PUFA on incident dementia is lacking. The available trials showed no benefit of omega‐3 PUFA supplementation on cognitive function in cognitively healthy older people. Omega‐3 PUFA supplementation is generally well tolerated with the most commonly reported side‐effect being mild gastrointestinal problems.

Further studies of longer duration are required. Longer‐term studies may identify greater change in cognitive function in study participants which may enhance the ability to detect the possible effects of omega‐3 PUFA supplementation in preventing cognitive decline in older people.

PICO

Population
Intervention
Comparison
Outcome

El uso y la enseñanza del modelo PICO están muy extendidos en el ámbito de la atención sanitaria basada en la evidencia para formular preguntas y estrategias de búsqueda y para caracterizar estudios o metanálisis clínicos. PICO son las siglas en inglés de cuatro posibles componentes de una pregunta de investigación: paciente, población o problema; intervención; comparación; desenlace (outcome).

Para saber más sobre el uso del modelo PICO, puede consultar el Manual Cochrane.

Plain language summary

Oleje z ryb w zapobieganiu otępieniu u osób starszych

Otępienie jest postępującą chorobą, która dotyka głównie osoby starsze. Wcześniejsze wyniki z badań obserwacyjnych sugerują, że zwiększone spożycie olejów z ryb, bogatych w wielonienasycone kwasy tłuszczowe o długich łańcuchach, omega‐3, (PUFA omega‐3) może zmniejszyć ryzyko rozwoju otępienia, podczas gdy inne badania nie wykazały żadnego efektu. Tłuste ryby, takie jak: łosoś, makrela, śledź i sardynki są bogatym źródłem kwasów omega‐3 PUFA, które są niezbędne dla rozwoju mózgu.

Autorzy niniejszego przeglądu włączyli badania, w których zdrowi uczestnicy, w wieku powyżej 60 lat, bez upośledzenia sprawności umysłowej na początku badania, zostali losowo przydzieleni do grupy otrzymującej dodatkowe omega‐3 PUFA w diecie lub placebo (takie jak oliwa z oliwek). Głównymi wynikami były: nowe przypadki otępienia, rozpoznane w czasie trwania badania, zaburzenia procesów poznawczych, skutki uboczne i stosowanie się uczestników do zaleceń.

Autorzy włączyli do przeglądu trzy badania z randomizacją (badania, w których uczestników przydziela się losowo do grupy badanej i kontrolnej ‐ przyp. tłum.), z udziałem 3536 uczestników. W dwóch badaniach uczestnicy zostali losowo przydzieleni do grupy otrzymującej kapsułki żelowe zawierające omega‐3 PUFA lub grupy otrzymującej oliwę z oliwek lub olej słonecznikowy przez okres sześciu lub 24 miesięcy. W trzecim badaniu, uczestnicy zostali losowo przydzieleni do grup otrzymujących opakowania margaryny (grupa kontroli otrzymała standardowe margaryny a grupa interwencji margaryny wzbogacone w kwasy omega‐3 PUFA), przez okres 40 miesięcy.

W żadnym z włączonych badań nie analizowano wpływu kwasów omega‐3 PUFA na nowe przypadki otępienia w okresie trwania badań. W dwóch badaniach, z udziałem 3221 uczestników, nie zanotowano różnicy pomiędzy grupą placebo i grupą otrzymującą PUFA omega‐3, w skali Mini‐Mental State (jedna z najpowszechniej stosowanych metod przesiewowej oceny funkcji poznawczych ‐ przyp. tłum.) na końcu okresu obserwacji. W dwóch badaniach (1043 uczestników), nie wykazano korzystnego wpływu suplementacji kwasów omega‐3 PUFA na takie czynności jak uczenie się słów, ciągu cyfr i płynność słowna oceniane innymi metodami badania czynności poznawczych. Uczestnicy obu grup, interwencji i kontrolnych, doświadczyli niewielkiego zmniejszenia zdolności poznawczych lub nie doświadczyli takowego zupełnie, w trakcie badań.

Głównym działaniem niepożądanym zgłaszanym podczas suplementacji omega‐3 PUFA były łagodne problemy żołądkowo‐jelitowe, jednak ogólnie objawy uboczne o lekkim nasileniu wystąpiły u mniej niż 15% uczestników a prawdopodobieństwo wystąpienia działań niepożądanych było podobne w grupie kontrolnej jak w grupie przyjmującej suplementy z omega‐3 PUFA. Przestrzeganie zasad suplementacji określonych protokołem było wysokie we wszystkich badaniach, średnio ponad 90% suplementów zostało przyjęte przez uczestników w badaniach. Wszystkie trzy badania, uwzględnione w niniejszym przeglądzie, były wysokiej jakości metodologicznej a więc jest mało prawdopodobne by wyniki były przypadkowe lub stronnicze.

Wyniki dostępnych badań nie wskazują na żadne korzyści z suplementacji omega‐3 PUFA dla czynności poznawczych wśród zdrowych pod względem poznawczym osób starszych. Suplementy omega‐3 PUFA mogą mieć inne korzyści zdrowotne, a autorzy komentują, że spożywanie ryb jest zalecane jako element zdrowej diety.

Niezbędne są dłużej trwające badania, podczas których można zaobserwować większe zmiany w czynnościach poznawczych, aby umożliwić naukowcom zidentyfikowanie ewentualnych korzyści z suplementacji omega‐3 PUFA.